(اگر حوصله خوندن متن نداری، قسمت پایین مقاله، موشن گرافیگ اش رو قرار دادیم تماشا کن و لذت ببر)
رودخانه های منحنی شکل یا پیچان‌ واقع در دشت ها شاید در مقایسه با آب های خروشانی که به پایین کوهستان ها حرکت می کنند به نظر کند و بی رمق برسند. ‫اما آب این جریان های کوهستانی، محصور به دره ‫های پرشیبی است که دورادور آن حفر شده اند. مسیر این روخانه ها به معنای واقعی مثل سنگ سخت و غیرقابل انعطاف است. در حالیکه دشت های آزاد جای این دیوارهای سنگی را با خاک نرم عوض می کنند و آزادی بیشتری به رود می دهند تا کناره های خود را جابجا کرده و به مسیر ناپایدار رودخانه در جهت دریا شکل بدهد.  مسیری که به ندرت در یک خط راست حرکت می کند. زیرا تنها اندکی ناآرامی در گذر زمان کافیست تا جریان آب این مسیر را خمیده کند. و طبیعت حتی بیشتر از میزان کافی زمان و انرژی در اختیار دارد.

اگر به دنبال یک دوره هستید که بتوانید مدل های جریان و رسوب را شبیه سازی کنید، دوره آموزش HEC-RAS ما را دنبال کنید.

چرا رودخانه ها به شکل منحنی در می آیند؟

برای مثال یک موش آبی را در نظر بگیرید که لانه ای در یکی از کناره های رودخانه می سازد. تونل های حفر شده برای ساخت لانه این کناره را سست می کنند. تا اینکه کناره سرانجام فرو ریخته و وارد جریان رودخانه شود سپس جریان آب به این فضای خالی وارد شده و آن را حتی بزرگتر از قبل می کند. با افزایش این فضا جریان آب شتاب بیشتری پیدا می کند. و این خوردگی بیشتر و بیشتر می شود این روند تا جای ممکن تکرار پیدا می کند. با انحراف جریان اصلی به درون فضای حفر شده در این کناره سرعت جریان آب در سمت دیگر کانال کاهش پیدا می کند. از آنجا که جریان آرام مانند جریان سریع توانایی حمل ماسه و گل و لای را ندارد این ذرات در بستر رودخانه ته نشین شده و روی هم جمع می شوند. بدین ترتیب آب سمت مخالف حتی کم عمق تر از پیش می شود. با گذر زمان، این رسوب ها روی هم انباشته شده و برجستگی جدیدی در کناره سمت مخالف به وجود می آورند. در همین حین، جریان سریعی که در مجاورت کناره خارجی در حرکت است با فراهم کردن شتاب کافی آب را از انحنای روخانه به جلو شلیک می کند تا آن را به کناره بعدی بکوبد و خم جدیدی را به وجود بیاورد.

حتما بخوانید  چگونه از زمین محافظت کنیم؟

این روند بارها و بارها تکرار پیدا می کند. افزایش پهنای رود باعث می شود جریان سریع آب زمان بیشتری را برای رسیدن به سمت مخالف صرف کند و فاصله هر انحنا تا دهانه بعدی نیز افزایش پیدا کند. در واقع محاسبات جهانی انجام شده بر روی مسیرهای پیچان، نشان دهنده الگوی مشخصی است. طول هر پیچ S مانند در رودخانه ها معمولاً شش برابر عرض کانال واقع در آن است. بنابرین در بیشتر مواقع رودخانه های پیچان بسیار کوچک شباهت بسیاری به اقوام بزرگتر خود دارند. تا زمانی که مانعی در برابر پیچ خوردن رودخانه وجود نداشته باشد این خمیدگی ها کشیدگی بیشتر و بیشتری پیدا می کنند تا اینکه در نهایت با خودشان تقاطع پیدا کنند. پس از این اتفاق، مسیر هلالی شکل به حال خود رها می شود و جریان آب، مسیر مستقیم موجود را در پیش خواهد گرفت. به پدیده باقیمانده، دریاچه هلالی گفته می شود. همینطور بیلوبانگ. یا lago en herrenda (در اسپانیایی)، یا bras mort  (در فرانسوی). نام های بسیاری برای این نوع از دریاچه وجود دارد زیرا شکل گیری آن در هر نوع جریان آبی ممکن است. اما این موضوع سوال جالبی را مطرح می کند فکر می کنید: مریخی ها چه نامی برای آن نظر گرفته باشند؟

حتما بخوانید  تنوع زیستی چرا مهم است؟

نرم افزار HEC-HMS در واقع یک شبیه ساز است که در مدل سازی هیدرولوژیکی به شما کمک می کند. می توانید در دوره آموزش HEC-HMS ما شرکت کنید و از این نرم افزار به بهترین نحو استفاده کنید.

شما رو بیشتر از این معطل نمیکنیم و به تماشای این کلیپ زیبا دعوت می کنیم. لازم به ذکر است که ترجمه این کلیپ به طور کامل و اختصاصی توسط تیم انجمن تخصصی مهندسی علوم آب صورت گرفته است. لطفا در بازنشر این کلیپ رعایت حقوق کپی رایت و لوگو مجموعه را در نظر داشته باشید. با تشکر از شما مخاطب فرهیخته.

فاطمه قربانی
نظر خود را بنویسید:
ثبت دیدگاه
دیدگاه های کاربران
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است

لطفا صبر کنید