قیمت جهانی آب از قیمت نفت پیشی گرفت. قیمت جهانی آب از قیمت طلا پیشی گرفت. قیمت جهانی آب از قیمت …. پیشی گرفت. تعجب نکنید، این ها تیتر خبرهایی است که دیر یا زود به چشممان خواهد خورد. اولین تیتر که که مدت هاست محقق شده و اینکه تیتر بعدی کی محقق می شوند صبر چندانی نمی خواهد. هرساله مقاله ­های زیاد در مورد اهمیت آب و بحران های ناشی از کمبود آن در روز جهانی آب نوشته می شود که پرداختن به این موضوع ها تکرار مکررات است. فقط همین موضوع در مورد اهمیت آب کفایت می کند که اگر آب نبود با اطمینان می توان گفت که تعداد مرگ و میر ناشی از بیماری ها چندین برابر آمار کنونی بود چرا که نه آبی برای شستن و نه محلول ضدعفونی کننده آیی برای استریل کردن وجود داشت. با محدودیت هایی که امروزه در کمیت و کیفیت منابع آب موجود ناشی از تغییرات آب و هوا، گسترش جمعیت، فرسودگی زیرساخت ها، شهرنشینی و بسیاری از عوامل دیگر به وجود آمده، در سال های آینده به نقش محوری آب در حوزه های مختلف از اقتصاد گرفته تا سلامت با نمایان شدن چالش های جدید بیشتر پی برده خواهد شد. خوشبختانه با پیشرفت های صورت گرفته در زمینه های مختلف امیدواری هایی وجود دارد تا کمتر تحت تاثیر چالش های مربوط به آب قرار بگیریم. یکی از راه حل های برون رفت از این چالش ها استفاده از ظرفیت کسب و کارهای نوپا در حوزه مهندسی آب می باشد که در ادامه به مهمترین آنها اشاره خواهد شد. لازم به ذکر است که هر کدام از موارد که در ادامه به آنها اشاره می شود می توانند به عنوان نقطه عطفی برای ایجاد یک کسب و کاری جدید در حوزه آب در کشور باشند.

روز جهانی آب و نگاهی به استارتاپ های حوزه آب

کنتور هوشمند 

متوسط مصرف آب یک خانواده چهار نفره ایرانی در روز حدود ۶۲۰ لیتر می باشد. اگر قصد صرفه جویی در میزان هزینه ها و جلوگیری از اتلاف آب داشته باشیم، زمانی می توانیم نسبت به این میزان مصرف دید درست تری داشته باشیم که بدانیم دقیقا در روزهای مختلف هر قسمت از ساختمان چه مقدار آب مصرف می شود. استارت آپ Fluid کنتورهای هوشمندی تولید می کند که به شما این امکان را می دهد تا از میزان آب مصرفی روزانه و محل آن اطلاع داشته باشید. این کنتورها در مقایسه با انواع متداول خود تفاوت اساسی داشته و دارای طیف گسترده ایی از امکانات شامل اندازه ­گیری میزان مصرف آب به تفکیک قسمت های مختلف ساختمان، تشخیص نشت و هشدار دادن آن، گزارش اطلاعات به صورت لحظه ایی، کمک به مشخص شدن الگوی مصرف آب می باشد. به دلیل همین ویژگی های گسترده به عنوان بهترین تکنولوژی در زمینه سنجش میزان آب مصرفی در سال 2018 شناخته شده است.

تکنولوژی به کار رفته در این کنتورها از امواج التراسونیک جهت بررسی های خود استفاده کرده به طوریکه با ارسال پالس هایی و بدون قطع جریان میزان آن را پایش کرده و نتایج را به دستگاه ­های هوشمند شما ارسال می کند. میزان و مدت جریان آب در لوله های قسمت های مختلف ساختمان از جمله آشپزخانه، سرویس بهداشتی، حمام یا ماشین لباسشویی متناسب با دستگاه و شیرآلات مورد استفاده در آنجا قسمت می باشد. پس از نصب این کنتورها و تعریف کردن میزان و مدت جریان خروجی های لوله های آب در قسمت های مختلف ساختمان برای کنتور، در زمان استفاده آب از هر یک از این خروجی ها، کنتور به صورت خودکار آنها را شناسایی کرده و اطلاعات مربوط به میزان مصرف را ثبت می­ کند. با استفاده از این تکنولوژی همه می توانند در لحظه از میزان مصرف آب خود در قسمت های مختلف ساختمان اطلاع داشته باشند که می تواند به اصلاح الگوی مصرف آب، کاهش مصرف آب و هزینه های مربوط به آن کمک کند. برای مثال وقتی بدانیم که در هنگام مسواک زدن شیر آب را باز بگذایم چه مقدار آب هدر می رود این رفتار خود را اصلاح کنیم تا آب کمتری مصرف شود و در نتیجه پول کمتری جهت آب بها پرداخت کنیم یا اگر بدانیم با هربار استفاده از ماشین ظرفشویی چه مقدار آب مصرف می شود، زمانی که کاملا پر نشده باشد ترجیح دهیم با دست تعداد اندک ظرف ها را بشوییم.

همچنین زمانی که نشتی آیی در قسمتی از سیستم لوله کشی ساختمان اتفاق بیافتد با هشدار دادن در دستگاه های هوشمندی که به آنها متصل است از اتلاف آب و خسارت های بعدی جلوگیری می­ کند. انتظار می رود با روند رو به رشد هوشمند شدن قسمت های مختلف ساختمان و ارتباط این تکنولوژی ها به یکدیگر، این تکنولوژی نقش پررنگی ایفا کند. از طرف دیگر استفاده از تکنولوژی های مشابه این تکنولوژی از طرف انسان ها بسیار خوشبینانه می باشد اما امیدواریم این اتفاق بیافتد.

فیلتر هوشمند

سرعت کمبود آب آنچنان در نقاط مختلف کره زمین در حال گسترش است که سازمان بهداشت جهانی پیش بینی می کند تا سال 2025 بیش از نیمی از جمعیت جهان با کمبود آب جدی برای زندگی روزمره مواجه شده و میلیاردها نفر در اثر استفاده از آب آلوده بیمار می­شوند. استارتاپ Aqus با رویکرد یافتن راهکارهای قابل اعتماد و مقرون به صرفه در جهت تامین آب آشامیدنی، فیلترهای غشایی 0.1 میکرونی به نام Aqusafe برای تصفیه آب تولید می­کند. دو نوع از فیلترهایی که این شرکت تولید می کند برای اتصال به سیستم لوله کشی در محل کار یا خانه دارای آب لوله کشی غیرشرب و دیگری برای مناطقی است که به آب لوله کشی دسترسی ندارند.

شرکت سازنده این فیلتر ادعا می کند که این فیلترها با داشتن گواهی آزمایشگاه EPA، می­توانند 99.999 درصد پاتوژن ها را از آب حذف کنند. مکانیزم عمل این نوع فیلترها اینگونه می باشد که با عبور آب از غشاء تعبیه شده در آن، پاتوژن ها و سایر آلاینده­ها بزرگتر از 0.1 میکرومتر عبور نمی­کنند. این فیلترها توانایی تصفیه یک لیتر آب در دقیقه و حدود 1500 لیتر در روز با طول عمر سه سال را دارد.

شستشوی لباس ها با دی اکسید کربن

دی اکسید کربن یکی از گازهای بی­رنگ و بی­بو موجود در اتمسفر می باشد که تحت فشار خاص به صورت مایع در می ­آید. صنایع نساجی دومین صنعت بزرگ آلوده کننده آب در دنیا محسوب می شوند چون فاضلاب خروجی آن­ها مواد شیمیایی مختلفی به همراه داشته که باعث ایجاد چالش هاي بسیاري براي جداسازی مواد شیمیایی و استفاده مجدد از آب شده است. بر همین اساس استارتاپ Tersus پلتفرم دوستدار محیط زیست و مبتنی بر دی اکسید کربن طراحی کرده که به جای آب از دی اکسید کربن مایع برای شستشوی لباس ها استفاده می کنند.

این پلتفرم متشکل از سه قسمت شامل سخت افزار، نرم افزار و مواد شیمیایی می باشد که بدون نیاز به آب عملیات شست وشو را بر روي انواع پارچه انجام می دهد. بخش سخت افزاري که از قسمت های مختلف برای قرار دادن انواع مختلف منسوجات در قلب این دستگاه واقع شده است. دي اکسیدکربن مایع بی بو، غیر سمی بوده و همچنین قابل اشتعال نمی باشد. دي اکسیدکربن مایع پس از تزریق تحت فشار psi 700 به دلیل قدرت نفوذ بیشتری که نسبت به آب دارد، نیاز به مواد شیمیایی کمتری برای شستشو می­باشد. در نتیجه نیاز به صرف هزینه کمتری (حتی بدون هزینه) برای تصفیه فاضلاب می­باشد. دی اکسید کربنی که در حین و پایان کار، به صورت مستمر فیلتر شده و پس از تصفیه براي شست و شو یا مخزن نگهدارنده منتقل می شوند تا در چرخه های بعدی مورد استفاده قرار گیرند. در حالیکه سایر مواد آلوده در مخازن مخصوص فاضلاب جمع می شوند. با کمک سیستم نرم افزاری نیز می­توان انواع مختلفی از برنامه های شستشو را برای انواع مختلف منسوجات اجرا کرد. با استفاده از این تکنولوژی نه تنها در مصرف آب صرفه جویی می شود بلکه هزینه تصفیه فاضلاب نیز از بین خواهد رفت و مواد شیمیایی کمتری از طریق محلول بودن در آب وارد محیط زیست می شوند.

تولید انرژی از آب خاکستری

به آب فاضلاب‌های خانگی و ساختمان ­های اداری حاصل از فعالیت‌های معمول روزانه نظیر شستن ظرف­ها، ماشین لباسشویی، شستشوی ظروف و حمام کردن غیر از فاضلاب خروجی از سرویس‌های بهداشتی (آب سیاه)، آب خاکستری اطلاق می ­شود. یکی از ویژگی­ های بخش اعظمی از این نوع آب ها، این است که  معمولا به همراه انرژي هستند. این شرکت با هدف تصفیه آب و استفاده از انرژی موجود در آنها در سایر مصارف ساختمان شروع به کار کرده و به عنوان یکی از اولین سیستم بازیافت آب و انرژی خانگی در جهان به شمار می رود. با استفاده از این سیستم تا 50 درصد در مصرف آب صرفه جویی شده و 70 درصد از میزان فاضلاب خانگی کاهش می­یابد. از آب تصفیه شده می توان در سایر مصارف از جمله استحمام و از انرژی ذخیره شده برای گرم شدن آب آب مورد استفاده قرار می­گیرد.

شرکت ها و استارت آپ هایی که در اینجا به آنها پرداخته شد تنها مشتی از خروار شرکت هایی هستند که در زمینه مدیریت منابع آب در حال فعالیت می باشند. با توجه به رشد افسار گسیخته مصرف منابع مختلف آب انتظار می­رود که در چند سال آینده شرکت هایی که در این زمینه در حال فعالیت هستند بیشتر مورد توجه قرار خواهند گیرد. چرا که با کمبود منابع آب و در دسترس نبودن آب آشامیدنی، این شرکت ها و استارت آپ ها هستند که می توانند این نیاز انسان ها را رفع کنند. به عبارت ساده تر می توان گفت که هر استارتاپ در حوزه مدیریت منابع آب مانند چاه نفتی است که پلمپ آن به زودی باز خواهد شد.