(اگر حوصله خوندن متن نداری، کلیپ کاملش رو قرار دادیم تماشا کن و لذت ببر)
آیا تا به حال به چگونگی زنده ماندن درختان در سرما فکر کردهاید؟ اینکه درختان چگونه دمای انجماد یک زمستان سرد را تحمل می کنند؟ از آنجایی که درختان نمی توانند به خواب زمستانی بروند یا به آب و هوای گرم مهاجرت کنند، راههای مختلفی برای تحمل سرما و زنده ماندن در روزهای گرم بهاری ایجاد کرده اند. بررسی فسیلها نشان میدهد که حدود 250 میلیون سال پیش هیچ درختی روی زمین وجود نداشت که بتواند دمای زیر صفر درجه سانتی گراد را تحمل کند. همه آنها برای رشد در مناطق استوایی سازگار شده بودند جایی که همیشه هوا گرم بوده و آب در دسترس داشتند. به همین دلیل برگها در تمام طول سال از خطر یخ زدگی در امان بودند.
اگر شما یک درخت گرمسیری را در زمستان به سیبری یا پاتاگونیا منتقل کنید، آب داخل سلول به صورت کریستالهای نوک تیز یخ زده و همه سلولهای زنده در تمام برگها را از بین میبرد. همان اتفاقی که در هنگام یخ زدن برای کاهو و اسفناج رخ میدهد. هوای سرد همچنین باعث یخ زدن آب در سیستم آبرسانی درختان و ایجاد حبابهای خطرناک در یخ که حاصل حل شدن هوا در آب مایع میباشد. یخ به خودی خود مشکل زیادی ایجاد نمیکند، اما هنگامی که ذوب میشود حباب ها باقی میمانند که این حبابها باعث مشکل هستند. چون سیستم آبرسانی به جاذبه بین مولکولی مولکولهای آب متکی بوده و یکدیگر را برخلاف جهت جاذبه به سمت بالا میکشانند. حبابهای هوا زنجیره مولکولهای آب را شکسته و اساساً جریان آب را قطع میکنند.
بنابراین درختان برای زنده ماندن در هوای سرد باید از دو چیز جلوگیری کنند؛ تشکیل حباب در کانالهای آبرسانی خود و آسیب مستقیم به سلولهای زنده در اثر تشکیل کریستالهای یخی. درختان اولین مشکل را قبل از ترک آب و هوای گرم حل کردند. زیرا حباب هوا در زمان خشکسالی نیز یک مشکل بود. هنگامی که گیاهان از خاک آب جذب می کنند کانال های هدایت کننده آب به طور اتفاقی میتوانند بستههای کوچک هوا را از بافت اطراف جذب کنند. برای مقابله با این مشکل، درختان موجود در مناطق گرمسیری خشک کانالهای نازکتری ایجاد کردند. که به دلیل خصوصیت فیزیکی حبابها در آب، تعداد انسداد ناشی از حباب کمتری را نسبت به کانال های قطورترخویشاوندان گرمسیری مرطوب خود ایجاد می کنند. بنابراین کانال آب رسانی اجداد درختان سازگار با خشکسالی به طور تصادفی قبل از شروع به گسترش در مناطق گرمسیری با یخ زدگی نیز سازگار شدند.
روشهای جلوگیری از یخ زدن برگها در سرما
درختان پس از ورود به مناطق سرد، دو روش را برای جلوگیری از یخ زدگی برگ ها استفاده کردند. یکی از روشها، بالا بردن غلظت قند به عنوان یک ماده ضدیخ طبیعی در سلولهای برگ میباشد. برخی از درختان مانند کاج یا صنوبر صرفاً با استفاده از این روش و با استفاده از ضدیخ های قدرتمند از برگهای سوزنی خود در برابر سرما محافظت میکنند. اما برخی از درختان مانند افرا، در زمستان با کاهش میزان قند و ریزش برگ ها، شاخ و برگ خود را در برابر سرمازدگی محافظت میکنند. این روشهای منحصر به فرد سازگاری با سرما باعث میشود که تا در زمان برگشت درختان برگ ریز به مناطق خشک گرمسیری این استراتژی به آنها کمک کند تا با خشکسالیهای فصلی طولانیمدت در آب و هوای بارانی مقابله کنند. تا آنجا که میدانیم شیره قندی گیاهان تنها روش سازگاری در مناطق سردسیر میباشد. به همین دلیل هر وقت در زمستان به قطب شمال سفر کردید برای زنده ماندن باید از این عصاره شیرین استفاده کنید. ما به آن “شربت افرا” میگوییم که بسیار خوشمزه است.
برای یافتن پاسخ سوالهایتان شما را به تماشای این کلیپ زیبا دعوت می کنیم. لازم به ذکر است که ترجمه این کلیپ به طور کامل و اختصاصی توسط تیم انجمن تخصصی مهندسی علوم آب صورت گرفته است. لطفا در بازنشر این کلیپ رعایت حقوق کپی رایت و لوگو مجموعه را در نظر داشته باشید. با تشکر از شما مخاطب فرهیخته.