بنا به تعریف، Manhole یا آدم رو ها نقاطی از یک شبکه جمع آوری فاضلاب هستند که جریان عبوری از یک یا چند فاضلاب رو را تحویل گرفته، به نقاطی در پایین دست خود انتقال می دهند. این سازه جهت کنترل مجاری فاضلاب رو و انجام بازدیدهای فنی و کنترل نشت به مجرای فاضلاب، گرفتگی لوله ها، انجام کنترل Inflow های ورودی غیر قانونی (آزمایش Smoke)، ارسال تجهیزات ترمیم کننده لوله های آسیب دیده و … مورد استفاده واقع می شود.

تعیین تراز ارتفاعی آدم رو ها در شبکه جمع آوری فاضلاب

با توجه به اهمیت تراز ارتفاعی این نقاط جهت تعیین شیب مناسب برای فاضلاب روهای ورودی، بکارگیری یا عدم استفاده از Drop، تعیین حجم عملیات خاکی و … تخصیص Elevation و تعیین تراز ارتفاعی دقیق به هر آدم رو از اهمیتی به سزا برخوردار خواهد بود. با توجه به کاربرد روز افزون استفاده از نرم افزارهای تخصصی در علوم مهندسی، نرم افزارهای متعددی جهت طراحی شبکه های جمع آوری فاضلاب ایجاد شده که یکی از کاربردی ترینِ این نرم افزارها، SewerGEMS نام دارد. از آنجا که این نرم افزار از قابلیت بکارگیری و استفاده از توابع GIS برخوردار می باشد، قادر به شبیه سازی شبکه فاضلاب و تخصیص تراز ارتفاعی اجزای فیزیکال به روشهای متعدد خواهد بود. علیرغم حضور تابع توانمند Trex در SewerGEMS این نرم افزار محدود به استفاده از قابلیت موجود نبوده و این امکان را داراست تا در پرتو سینک شدن با AutoCAD و ArcGIS نیز ترازهای ارتفاعی کلیه نقاط شبکه جمع آوری فاضلاب را با دقتی مثال زدنی در محاسبات وارد نموده و در صورت لزوم در گزارش هایی که نمایش خواهد داد ارائه نماید.

حتما بخوانید  کارگاه داده کاوی در نرم افزار MATLAB

تعیین تراز ارتفاعی آدم رو ها

نکته قابل تأمل در مورد استفاده از انواع توابع متعدد جهت تخصیص تراز ارتفاعی آدم روها آن است که تابع Trex علیرغم سرعت عمل مثال زدنی خود، تنها در شبکه های کوچک و محدود کارایی عملی داشته و در زمان طراحی شبکه های گسترده و پیچیده، قادر به تشخیص ترازهای ارتفاعی شمار قابل توجهی از نقاط مورد نظر طراح نخواهد بود. از سوی دیگر با توجه به نوع Data Source تعریف شده جهت برآورد تراز ارتفاعی آدم رو ها، توان محاسباتی تابع نیز دستخوش تغییر شده و به عنوان نمونه در صورت معرفی Dara Source بصورت ShapeFile، تعداد نقاط برآورد شده بیشتر از حالتی خواهد بود که Data Source از نوع CAD File باشد. در چنین پوزیسیون هایی چنانچه آگاهی لازم از کاربرد روشهای دیگر ترازیابی موجود نباشد مهندس طراح مجبور به تخمین و برآورد تقریبی تراز ارتفاعی آدم رو هایی است که به دلیل عدم توانایی تابع مورد بحث در شرایط مسئله، فاقد تراز ارتفاعی بوده و با مقدار عددی نادرست (صفر) در جدول توصیفی تثبیت شده اند. در شرایط مورد بحث، تصور آنکه شیب مجاری فاضلاب رو تا چه حد نامعقول، غیر کاربردی و غیر اجرایی خواهد بود چندان دشوار نیست!

تعیین تراز ارتفاعی آدم رو ها

در شرایطی از این دست طراح قادر خواهد بود با استفاده از نرم افزارهای دیگر و تلفیق توانایی های موجود اقدام به تخصیص تراز ارتفاعی آدم رو ها و دیگر تجهیزات موجود نموده و در پرتو بهره جستن از روش های ترکیبی و تلفیقی با برآوردی قریب به واقعیت نسبت به تعیین ترازهای ارتفاعی دلخواه اقدام مقتضی معمول دارد. طی شرایط توصیفی، یکی از بهترین انتخاب ها برای طراحان شبکه های پیچیده، استفاده از نرم افزار توانمند ArcGIS و بطور همزمان، سود جستن از امکانات خارق العاده موجود در AutoCAD خواهد بود. در حقیقت بواسطه همسو ساختن قابلیت های موجود در سه نرم افزار SewerGEMS، ArcGIS و AutoCAD می توان اطمینان حاصل نمود که تراز ارتفاعی آدم رو ها و تمامی عوارض و تأسیسات دیگر با دقت برآورد شده و در صورت حضور دقت عمل در تعیین مرز و محدوده دلخواه، برآوردِ صورت گرفته تقریبا منطبق با واقعیتِ ملموس خواهد بود.

حتما بخوانید  واسنجی و سفارشی کردن محاسبات هیدرولیکی

اساس کار در این تکنیک، میان یابی و تشکیل  Raster File جهت تصویر سازی ترازهای ارتفاعی بر روی عوارض دلخواه موجود در شبکه خواهد بود. بسته به موقعیت جغرافیایی منطقه طرح و تعداد پارامترای معلوم، روش بکار گرفته شده در خصوص میان یابی تفاوت داشته (IDW, Spline, Kriging, Create TIN, …) و توابع درون یاب هر کدام با المان هایی متفاوت از دیگر شرایط توصیف شده کاربرد خواهند داشت. در حقیقت طراحان پس از تفکیک لایه های مربوط به تأسیسات شبکه و ترازهای ارتفاعی در محیط نرم افزار AutoCAD و دسته بندی نمودن هر کدام از این لایه ها در یک Block منحصر به فرد، پس از فراخوانی لایه های یاد شده به محیط ArcGIS و ساخت ShapeFile های مجزا جهت انجام ویرایش فایلهای حاضر در راستای حصول نتیجه از محاسبات آتی، ضمن انجام میان یابی با توسل به توابع شگفت انگیز ArcGIS و تشکیل صفحه ای که هر جز از اجزای آن دارای تراز ارتفاعی است، با افزودن داده های مجزا به محیط نرم افزار ArcGIS، تطبیق لایه های فراخوانی شده از AutoCAD بر روی یکدیگر و مکان دقیق عوارض حاضر را تضمین می نمایند. در انتها پس از ساخت فایل رستر و انجام عمل انطباق در نرم افزار ArcGIS، با استفاده از دیگر توابع جادویی موجود در این اَبَر نرم افزار (Surface Spot, Extract Values to Points, …) نسبت به تعیین مقدار تراز ارتفاعی آدم رو ها و تمامی تأسیسات دلخواه دیگر اقدام خواهد شد. در گام پایانی طراح شبکه قادر خواهد بود تا پس از آنکه با سود جستن از تکنیک های یاد شده تراز ارتفاعی کلیه نقاط دلخواه بدرستی مشخص گردید با انتقال داده های حاصل به محیط نرم افزار Microsoft Excel و چینشِ مرتبِ (Sort) کلیه پارامترهای ورودی ضمن انتقال این اطلاعات به جداول موجود در نرم افزار SewerGEMS که بر مبنای نوع عوارض، تفکیک شده می باشند (Flex Tables) نسبت به تخصیص تراز ارتفاعی به عوارض موجود اقدام مقتضی معمول دارد.

آرش ازکیا
اگر دورتر ها را دیدم، بر دوش بزرگان ایستاده بودم!
نظر خود را بنویسید:
ثبت دیدگاه
دیدگاه های کاربران
چگونگی آزمایشات کیفی آب - انجمن تخصصی مهندسی علوم آب
12:00 - 1398/08/14
پاسخ دهید

[…] به نیترات و سایر عناصر سمی که ممکن است توسط چاه های فاضلاب یا کودها و سمومی که در کشاورزی مصرف شده و همراه با آب […]

لطفا صبر کنید