مدل های نیمه توزیعی و توزیعی هیدرولوژیکی زیادی تا به حال توسعه یافته اند که مدل های VIC، Mike Zero، ARNO، SWAT از این دست مدل ها هستند. هریک از این مدل ها باتوجه به نوع استفاده نظیر دوره ماهانه یا روزانه، شبیه سازی عملکرد کشاورزی، کیفیت آب در حوضه و غیره انتخاب شوند. در این متن به معرفی مدل ARNO پرداخته ایم.

مدل ARNO از نوع پیوسته بوده که مؤلفه هاي اصلی آن براي اولین بار براي کاربرد روي یک حوضه ی آبریز با اقلیم نیمه خشک در چین ابداع شده است که به دلیل استفاده گسترده از آن روي حوضه ی آبریز رودخانه ARNO در ایتالیا و نیز انجام اصلاحاتی براي کاربرد روي آن منطقه بیشتر به همین نام شناخته می شود. این مدل جریان آب را در خروجی حوضه ی آبریز با دخالت دادن صریح مؤلفه هاي جریان آب سطحی و جریان آب بین لایه اي در ساختار آن محاسبه می نماید. کلمه پیوسته به معناي شبیه سازي رواناب در زمان پیوسته بوده و این بر خلاف آن چیزي است که مدل هاي تک واقعه اي برآورد می نمایند.

مدل ARNO نیز مانند همه مدل هاي بارش-رواناب جبري داراي دو مؤلفه مجزا از هم است. 1- مؤلفه بیلان آبی یا تابع تولید رواناب که تعادل آبی را بین مقدار آب خاك، ریزش (ورودي آب)، تبخیر و تعرق و رواناب (خروجی آب) تشریح می کند و 2- مؤلفه روند یابی یا تابع انتقال رواناب که انتقال رواناب را به خروجی حوضه آبریز مدل می نماید.  در این جا مهمترین مساله مفهوم تشکیل رواناب یعنی اینکه تولید رواناب تا تامین مقدار رطوبت منطقه خاك تا حد ظرفیت مزرعه اي آن به تعویق می افتد می باشد. پس از این است که رواناب برابر بارش مازاد بوده و تلفات دیگري وجود ندارد. نکته مهم در مدل ARNO این است که این مفهوم در حد کوچکترین مساحت حوضهء آبریز یا سطح جزء اعمال می گردد. ظرفیت اشباع سپس به عنوان یک متغییر فضایی داخل حوضه آبریز مطرح شده که آن را می توان با یک رهیافت توزیع احتمال فرضی تبیین نمود. مفهوم رهیافت توزیع احتمال اخیرا در مطالعات مدل هاي بارش-رواناب بطور گسترده پذیرفته شده است. دلایل مختلفی وجود دارد که مهمترین آن برخورداري از برآورد تعداد نسبتا کم پارامتر ها در آن ها است.

حتما بخوانید  فرآیند جداسازی هیدروگراف

شمایی از مدل ARNO در نمودار زیر آمده است. این نمودار دو مؤلفه اصلی مدل ARNO، یعنی مؤلفه هاي بیلان آبی و روند یابی، را نشان می دهد. در این شکل W و Wm به ترتیب عبارتند از مقادیر میانگین رطوبت خاك و حداکثر ظرفیت رطوبت خاك که در تمام سطح حوضهء آبریز میانگین گیري میشود.

arno1
روند نمای مدل ARNO
الهه گودرزی
نظر خود را بنویسید:
ثبت دیدگاه
دیدگاه های کاربران
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است

لطفا صبر کنید