✔️◼️ برگی از یادداشت های خودم
مشغول خریدن ماست از بغالی سرکوچه مون بودم که صدای گوینده اخبار تلویزیون منو متوجه خودش کرد …
گوینده خبر با آب و تاب فراوان گفت: “وزیر نیرو با هشدار نسبت به فرونشست دشت‌های کشور و این که تهران سالیانه ۳۶ سانتیمتر فرونشست می‌کند، گفت: در پشت برخی سدها هیچ آبی وجود ندارد و ادامه داد، بحران تمام عیار آب را داریم”
همان لحظه یکی از مشتریان با حالت خنده صدا زد: “اینا همش میگن که آب نداریم، یه روز میگن آب داریم، ما رو مسخره خودشون کردند … اگه هشدار میدن پس چرا کسی کاری نمی کنه، چرا فقط حرف می زنند ؟!!”
یه لحظه به فکر فرو رفتم، چه شده که دیگر سخن بلند مرتبه ترین مسئول در رابطه با آب کشور دیگر اثرگذار نیست. چرا دیگر حرف های وزیر نیرو، محترم و مورد توجه قرار نمی گیرد.
وزیر نیرو و مقامات و مسولین وابسته به آن، خوشبختانه و یا بدبختانه، دیگر تمام سرمایه های اجتماعی خود را خرج کردند. اینقدر گفتند بحران داریم و فردایش گفتند بحران نداریم ، مردم مانده اند که دُم خروس را باور کنند یا قسم حضرت عباس را !!!

بنده حقیر، برای حل مشکل جناب وزیر نیرو چند راهکار پیشنهاد می دهم، شاید به گوششان برسد:

1- به دنبال تغییر مدل ذهنی مردم باشید.
مدل ذهنی چیست؟ چرا باید تغییر کند، من با یک مثال آن را توضیح میدهم.
مثلا باختن یک رویداد است اما بازنده بودن یک مدل ذهنی است. بختِ خوش یک رویداد است، اما خوشبختی یک مدل ذهنی است.
رویداد مشکلی یا مزیتی است که هم اکنون در آن به سر می بریم اما مدل ذهنی، شخصیت و رفتار و وضعیت کلی ما را نشان می دهد.
وضعیت فعلی مردم چگونه است؟ الان جای رویداد و مدل ذهنی جابه جا شده است. یعنی چه؟
یعنی بحران آب یک رویداد شده و کمبود آب  یک مدل ذهنی است. یعنی اکثر مردم پی به بحرانی بودن مسئله آب کشور نبرده اند و مسئله را در حد یک کمبود موقتی می پندارند که روزی خوب خواهد شد. به همین دلیل این پیام های واصله از سوی جناب وزیر محترم نیرو کارایی خودش را از دست داده است.

حتما بخوانید  آیا من در مهندسی آب یگ گیک هستم؟!

2- از خودتان شروع کنید.
اینکه بخش زیادی از  تلفات آب ناشی از شبکه توزیع آب شهری فسرده و پیر  است حرفی است که متخصص و مهندس، دانشجو و استاد می داند و پی به آن برده است. اینکه چرا این وزارت خانه ی عریض و طویل شما به آن عمل نمی کند و درصدد ترمیم و بازسازی و در برخی از مکان ها به دنبال تعویض این سیستم خراب نیست جای بسی تعجب و حیرت دارد.
همیشه برای توصیه کردن و پند دادن باید از خود و مجموعه های زیر نظر خود شروع کرد و سپس اقدام به نصحیت عمومی نمود. مردم به خوبی قضاوت خواهند کرد.

3- منتظر معجزه نباشید.
اینکه حرف های زیبا و عامه پسند بزنیم  و آمار  تعداد دشت های ممنوعه  و وضعیت بحرانی کشور را در رسانه جمعی بازگو کنیم و در بعضی از موارد بارها تکرار کنیم، علاوه بر اینکه مشکلی را حل نمی کند بلکه سبب تشویش و  نرسیدن به راه حل قابل اطمینان خواهد شد.
به جای این حرف زدن های متععد و سیاسی کردن بحران آب کشور، کمی از حرف ها و پژوهش های متخصیین این حیطه را خریدار باشیم این همه مشکلات نخواهیم داشت.

4- مردم را احمق فرض نکنید.
اینکه در بوق و کرنا کنید و همه جا بنویسید که آب هست ولی کم است. ای مردم صرفه جویی کنید اگر نکنید چنین و چنان می شود، دیگر آن دوره به سر آمده است.
چرا واقعیت را به مردم نمی گویید؟!! اینکه صرفه جویی خوب است حرف و سخن گزافی نیست اما اینکه نسبت صرفه جویی مردم در مصارف خانگی در مقابل صرفه جویی در راندمان مصرف آب در کشاورزی چقدر تفاوت دارد و کدام مهم تر است چیزی است که شما پنهان کرده اید و بازگو نمی کنید.
ما  اگر بخش بسیار کوچکی در مصرف آب کشاورزی صرفه جویی کنیم بسیار خروجی خوبی در وضعیت منابع آبی کشور  خواهیم داشت و آب بسیار زیادی ذخیره خواهیم کرد و بیشتر نتیجه خواهیم گرفت تا اینکه برای مردم آسمان و ریسمان ببافیم که چرا صرفه جویی نمی کنید، اصلا چون شما صرفه جویی نمی کنید این مشکلات برای کشور رخ داده است.
اگرم صدرصد مردم صرفه جویی کنند باز هم خیلی خوش بینانه ببینیم روی 6 درصد آب کشور نقش خواهد داشت اما صرفه جویی در بخش کشاورزی، بر روی 90 درصد آب کشور موثر خواهد بود.
یکبار هم شده، مردم را احمق فرض نکنید. وقتی بیشتر مشکلات آب کشور در بخش کشاورزی است و میشود با ساز و کار و برنامه ریزی وزرات خانه عریض و طویل شما بیشترین راندمان و صرفه جویی را داشته باشیم، چرا همیشه مسولیت صرفه جویی را به دوش مردم محول می کنید؟

حتما بخوانید  چرا از سقوط در عرصه مدیریت منابع آب سلفی نمی گیریم؟!

این داستان سر دراز دارد …..

محسن محمدرضاپورطبری
شما باید همان تغییری باشید که می‌خواهید در دنیا شاهدش باشید. شاد باشید.
نظر خود را بنویسید:
ثبت دیدگاه
دیدگاه های کاربران
فاطمه شکاری
00:18 - 1397/04/19
پاسخ دهید

الان نزدیک به ۴۰ ساله که شعار بهروه وری آب در بخش کشاورزی را می دهیم ولی هیچ کاری انجام نشده علتش مدیریت ناصحیح استفاده نکردن از توان علمی مهندسین کشاورزی بوده پس راهکارهایی که می تواند باشد علم نگاشت کشاورزی یعنی ما باید محصول وارد و برای کشاورزان کار پیدا کنیم آینده کشور ما مثل کشورهای آفریقایی نباشه
عربستان در کشورهای خارجی زمینهای زراعی اجاره کرده و محصولاتش را آنجا تولید میکند
هیچ کس به معنای واقعی بحران آب را درک نمیکند
طرحهایی که برای کنترل برداشت های غیرمجاز ای از چاهها برنامه ریزی کردند همه در روی نمودار و جداول درست است و صرفه جویی میشه ولی در عمل افت آبهای زیرزمینی را داریم....

    عرفان نوظهور
    11:26 - 1397/04/20
    پاسخ دهید

    با سلام و ادب
    از نظر شما سپاسگزاریم

    دقیقا به همین صورت است

فاطمه شکاری
00:10 - 1397/04/19
پاسخ دهید

با سلام به نظر من در کشوری که آب برای شرب و بهداشت کم هست باید نباید در بخش کشاورزی سرمایه گذاری کنند ما میتوانیم این آب را به طور مجازی یعنی با وارد کردن محصولات مورد نیاز از کشورهای دیگر وارد کنیم

    عرفان نوظهور
    11:26 - 1397/04/20
    پاسخ دهید

    باید روی محصولات غیراستراتژیک به صورت مجازی سرمایه گذاری کرد

ابوالفضل
17:32 - 1396/06/25
پاسخ دهید

سلام
ممنون از مطالب به جا و ارزشیتان
چندی پیش به یک نفر شهروند معمولی که برای تمیز کردن و شستشوی محلی آب مصرف می کرد گفتم میتوانی به جای این، ابتدا جارو بزنی بعد کمی آبپاشی کنی که این حجم از آب رو هدر ندهید در پاسخ گفت 80 درصد مصارف آب در بخش کشاورزی می باشد و این آب اصلا مقداری نیست که بخواهد هدر برود.
خیلی برای بنده جالب بود که با توجه به اینکه همه میدانیم سال ها خشکسالی داریم و همه مصارف صنعتی و کشاورزی آب باز هم برای بشر می باشد (منظورم همان آب مجازی) اما در کنار آماری که باعث تشویش اذهان مردم کشورمان می شود ولی این نکات اذعان نمی شود.
حالا از همه این ها که عبور کنیم باید ابتدا همه از خودمان شروع کنیم من به عنوان یه شهروند، آب را درست مصرف کنم، مسئول در جایگاه خودش درست تصمیم گیری کند و اساتید و صاحب نظران و حتی کارکنان مرتبط، کارشان را در ترویج فرهنگ آب که برای ما ایرانیان پیشینه ای طولانی دارد به درستی به انجام برسانند این نظر من می باشد که همه در هر جایگاهی که هستیم باید در این راستا تلاش کنیم و این دغدغه (با توجه به متن بالا که الان بی ارزش شده) را به فرهنگی درست تبدیل کنیم و به آیندگان بسپاریم.
((کوروش بزرگ در سومین دعایش که از اهورامزدا داشت خواست که مردم این کشور را از خشکسالی در امان نگه دارد.))

بهاره
14:09 - 1394/10/28
پاسخ دهید

مفید بود. مرسی

ناشناس
14:30 - 1394/10/27
پاسخ دهید

سلام جناب مهندس
با تشکر از مطرح کردن مسائل مهم آب کشور. بنده در قسمت تحقیقات آب مرکز تحقیقات کشاورزی کار میکنم. میخواستم عرض کنم مسئله به همین سادگی نیست. صرفه جویی در مصرف آب و بالا بردن راندمان و بهره وری آب کشاورزی احتیاج به سرمایه گذاری عظیمی از طرف دولت دارد. همچنین بایستی برای کشاورزان کار ترویجی انجام داد که سیستم های جدید آبیاری را جایگزین سیستم سنتی نمایند. البته از لحاظ تئوری میدانید که راندمان آبیاری در سطح حوضه خیلی بالاتر از سطح مزرعه است و همه این مسائل را باید با هم دید و بعد نسخه پیچید. باز هم ممنون از مطالب مفیدتون. موفق باشید.

    محسن محمدرضاپورطبری
    14:30 - 1394/10/27
    پاسخ دهید

    بسیار از نقطه نظر شما بسیار ممنون

    از اینکه وقت گذاشتید و نظر خود را بیان کردید بسیار سپاسگزارم

    همه کارها به سرمایه گذاری نیاز دارد. باید از جایی شروع کنیم. اینکه بگوییم نمی شود و به سرمایه نیاز دارد واقعا کم لطفی است.
    بیشتر بودجه های کشور به جای مصرف در جای صحیح و ایجاد برنامه ریزی، به خاطر عدم ایجاد زیرساخت های صحیح در طول سالیان متمادی، دچار اسراف و تبذیر شده است.
    تمام کشورهای هزینه های سنگینی برای سیستم توزیع آب شهر خودشان می کنند.
    من مهم ترین مشکل کشور رو نداشتن فردی دلسوز به اندازه کافی در مسئله آب کشور می دانم.

    اینکه دولت نظری به این بخش پر اهمیت ندارد اثراتش را امروز می بینیم و مشاهده میکنیم. از خشک شدن دریاچه ارومیه تا جیره بندی آب در برخی استان های کشور، همه و همه از بی ندبیری و عدم مدیریت در بخش آب کشور است.

لطفا صبر کنید